องค์การอนามัยโลก WHO ประกาศให้เชื้อโควิดกลายพันธุ์ตัวใหม่ที่พบใน บอตสวานา แอฟริกาใต้ เป็นเชื้อกลายพันธุ์ที่น่ากังวล ตั้งชื่อให้ว่า “โอไมครอน”
เกิดความตื่นตระหนกให้แก่คนทั่วโลกอีกครั้ง หลังจากได้มีการค้นพบเชื้อโควิดกลายพันธุ์ตัวใหม่ในแอฟริกาใต้ ทำให้มีหลายประเทศระงับการเดินทางเข้าประเทศของนักเดินทางที่มาจากทวีปแอฟริกาใต้ นอกจากนี้ ความกังวลต่อสถานการณ์การระบาดของโควิด-19 เชื้อกลายพันธุ์นี้ ฉุดตลาดหุ้นดิ่งลงต่ำสุดในรอบกว่าหนึ่งปี
โดยเมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายนที่ผ่านมา องค์การอนามัยโลก WHO ได้รับรายงานการพบไวรัสสายพันธุ์นี้ครั้งแรกในแอฟริกาใต้ จึงได้มีการเรียกประชุมด่วนคณะที่ปรึกษาทางเทคนิคด้านวิวัฒนาการเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ เพื่อประเมินสถานการณ์การระบาดของไวรัสสายพันธุ์ B.1.1.529 ซึ่งล่าสุดองค์การอนามัยโลกได้ตั้งชื่อเชื้อกลายพันธุ์นี้ว่า โควิดสายพันธุ์โอไมครอน จัดเป็นเชื้อกลายพันธุ์ชนิดที่ 5 ที่ WHO จัดให้เป็นเชื้อกลายพันธุ์ที่น่ากังวล ต่อจากอัลฟา เบตา แกมมา และเดลตา ขณะที่อีก 2 สายพันธุ์ ได้แก่ แลมบ์ดาและมิว ที่สร้างความกังวลก่อนหน้านี้ ยังเป็นสายพันธุ์ที่อยู่ในความสนใจ แต่มีความร้ายแรงต่ำกว่า
ทั้งนี้ WHO ได้ขอให้ประเทศต่างๆ ดำเนินการเฝ้าระวังและลำดับเหตุการณ์ เพื่อให้เข้าใจถึงการแพร่กระจายของไวรัสสายพันธุ์นี้ พร้อมทั้งให้รายงานเคสผู้ติดเชื้อ คลัสเตอร์แรกเริ่ม ที่เกี่ยวข้องกับเชื้อกลายพันธุ์ที่น่ากังวลไปยัง WHO เพื่อเพิ่มความเข้าใจเกี่ยวกับผลกระทบที่อาจจะเกิดขึ้นของไวรัสสายพันธุ์นี้ ซึ่งคาดว่าภายในไม่กี่สัปดาห์ น่าจะสามารถประเมินความรุนแรงของโรค ความรวดเร็วในการแพร่กระจายเชื้อ และประเมินประสิทธิภาพของวัคซีนที่มีอยู่ว่าจะรับมือกับเชื้อกลายพันธุ์ได้มากน้อยเพียงใด
สำหรับประเทศที่เริ่มมีการดำเนินการคุมเข้มหรือระงับการเดินทางจากนักเดินทางจากทวีปแอฟริกาเพื่อสกัดการระบาดของเชื้อกลายพันธุ์ใหม่ประกอบด้วย สหราชอาณาจักร แคนาดา สหภาพยุโรป อินเดีย ญี่ปุ่น ตุรกี อิสราเอล สวิตเซอร์แลนด์ สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ รวมทั้งสิงคโปร์.
สหรัฐอเมริกาเป็นประเทศใหญ่ล่าสุดที่ใช้มาตรการคุมเข้มการเดินทางจากนักเดินทางจากทวีปแอฟริกาและไม่รับผู้เดินทางจากภูมิภาคแอฟริกาตอนใต้ ตามรอยสหภาพยุโรปแล้ว
• สหรัฐอเมริกา บราซิล แคนาดา และซาอุดีอาระเบีย กลายเป็นประเทศล่าสุดที่จำกัดการเดินทางจากแอฟริกาใต้ ซึ่งพบเชื้อโควิดสายพันธุ์ใหม่ที่ระบุว่าเป็น "สายพันธุ์ที่มีความน่ากังวล" ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อความพยายามของโลกที่จะยุติการระบาดใหญ่ของไวรัสโคโรน่า
• สหราชอาณาจักรเป็นคนแรกที่มีคำสั่งห้ามบินจากประเทศต่างๆ ในแอฟริกาใต้ตอนใต้ เพียงไม่กี่ชั่วโมงหลังจากที่แอฟริกาใต้เปิดเผยว่าตรวจพบสายพันธุ์ที่มีการกลายพันธุ์หลายครั้ง
• ในส่วนของสหรัฐ รัฐบาลเผยว่าจะจำกัดการเดินทางจากแอฟริกาใต้และประเทศอื่นๆ อีก 7 ประเทศ เริ่มตั้งแต่วันจันทร์นี้ ในแถลงการณ์ ไบเดนเรียกการตัดสินใจดังกล่าวว่าเป็น “มาตรการป้องกันไว้ก่อนจนกว่าเราจะมีข้อมูลเพิ่มเติม”
• Bloomberg รายงานว่านอกจากแอฟริกาใต้แล้ว ข้อจำกัดดังกล่าวยังส่งผลกระทบต่อบอตสวานา ซิมบับเว นามิเบีย เลโซโท เอสวาตินี โมซัมบิก และมาลาวี นโยบายนี้จะไม่ใช้กับพลเมืองอเมริกันและผู้อยู่อาศัยถาวรที่ถูกต้องตามกฎหมาย แต่พวกเขาจะต้องมีผลตรวจเป็นลบก่อนเดินทางไปสหรัฐอเมริกา
• ส่วนแคนาดา ฌอง อีฟ ดือโคลส์ รัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุขกล่าวกับผู้สื่อข่าวในออตตาวา แคนาดากำลัง “ดำเนินการอย่างรวดเร็วเพื่อปกป้องสุขภาพและความปลอดภัยของชาวแคนาดา” และกล่าวว่า “เรากำลังห้ามชาวต่างชาติที่เดินทางผ่านแอฟริกาใต้ตอนใต้ในช่วง 14 วันที่ผ่านมา เข้ามาในแคนาดา”
• รัฐบาลบราซิลจะสั่งห้ามการเดินทางเข้าประเทศจาก 6 ประเทศทางตอนใต้ของแอฟริกา เนื่องจากการเกิดขึ้นของไวรัส Omicron รัฐบาลกล่าวในแถลงการณ์เมื่อคืนวันศุกร์ การแบนดังกล่าวมีผลบังคับใช้กับผู้ที่เดินทางมาจากแอฟริกาใต้ เอสวาตินี เลโซโท นามิเบีย ซิมบับเว และบอตสวานา
• ชาติอาหรับก็รีบประกาศมาตรการเดียวกันในชั่วข้ามคืนที่ผ่านมา คือซาอุดีาระเบีย, สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์, บาห์เรน, จอร์แดน, อียิปต์ รวมถึงอิหร่านและโมร็อคโก ที่ระบุว่าประเทศในแอฟริกาถูกห้ามไม่ให้เข้า คือแอฟริกาใต้ นามิเบีย บอตสวานา ซิมบับเว โมซัมบิก เลโซโท และเอสวาตินี (บางประเทศมีรายชื่อต่างไปจากนี้เล็กน้อย)
• รัฐบาลออสเตรเลียเตรียมประกาศข้อจำกัดการเดินทางใหม่ในช่วงเย็นวันเสาร์นี้ สถานีโทรทัศน์ Channel 7 ของประเทศรายงานว่า "#7NEWS เข้าใจดีว่าในวันนี้รัฐบาลสหพันธรัฐจะประกาศการเปลี่ยนแปลงการเดินทาง เพื่อตอบสนองต่อสายพันธุ์ใหม่ ใครก็ตามที่อยู่ในแอฟริกาใต้ในช่วง 14 วันที่ผ่านมาอาจต้องเผชิญกับการกักกันหรือแยกตัว" รายงานระบุบน Twitter เมื่อวันเสาร์โดยไม่ระบุแหล่งข่าว
• ต่อมาข่าวนี้ได้รับการยืนยัน เมื่อ เกรก ฮันต์ รัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุขกล่าวกับสื่อมวลชน การบรรยายสรุปว่า ออสเตรเลียจะทำการกักกัน 14 วันสำหรับพลเมืองและผู้ติดตามของพวกเขาที่เดินทางจาก 9 ประเทศในแอฟริกาใต้ตอนใต้ อันเนื่องมาจากเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ “ใครก็ตามที่ไม่ใช่พลเมืองของออสเตรเลียหรือผู้ที่อยู่ในความอุปการะ และอยู่ในประเทศแอฟริกาที่ตรวจพบและแพร่เชื้อ Omicron ภายใน 14 วันที่ผ่านมา จะไม่สามารถเข้าออสเตรเลียได้”
• ส่วนยุโรป ออสเตรีย ฝรั่งเศส เยอรมนี อิตาลี เนเธอร์แลนด์ เข้าร่วมสหราชอาณาจักรในการจำกัดเที่ยวบินจากภูมิภาคนี้ และคณะกรรมาธิการยุโรป ซึ่งเป็นฝ่ายบริหารของสหภาพยุโรป 27 ประเทศ ยังเสนอให้ระงับเที่ยวบินไปและกลับจากแอฟริกาใต้โดยสมบูรณ์ จนกว่าจะมี "ความเข้าใจที่ชัดเจนเกี่ยวกับอันตราย" ที่เกิดจากสายพันธุ์ใหม่นี้
ขณะที่ กระทรวงสาธารณสุขของแอฟริกาใต้โจมตีประเทศทั่วโลกที่เร่งรีบกำหนดคำสั่งห้ามการเดินทางเพื่อชะลอการแพร่กระจายของเชื้อโควิดชนิดใหม่ โดยมองว่าเป็น "กฎที่เข้มงวดจนผิดธรรมชาติ" ซึ่งไม่เป็นไปตามหลักวิทยาศาสตร์ และขัดต่อคำแนะนำของ WHO
“เราเชื่อว่าปฏิกิริยาบางอย่างไม่ยุติธรรม” โจ ฟาห์ลา รัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุขแอฟริกาใต้ กล่าวในการแถลงข่าว โดยกล่าวหาผู้นำบางคนที่เขาไม่ได้เอ่ยชื่อว่าพยายามที่จะหา “แพะรับบาป”
ทางด้าน อดีตกรรมาธิการขององค์การอาหารและยาของสหรัฐ (FDA) ดร.สก็อตต์ กอตต์เลบ ได้แสดงความไม่เห็นด้วยกับการจำกัดการเดินทางอันเนื่องมาจากเชื้อโควิด-19 ล่าสุด โดยโพสต์บน Twitter ว่า "การกระทำดังกล่าวส่งผลกระทบต่อความพยายามในการกักกันในปัจจุบันและกีดกันการแบ่งปันในอนาคต"
